Logo Burenproblemen
Search
Close this search box.

Recht van overpad

In de volksmond wordt vaak gesproken over een ‘recht van weg’ of een  ‘recht van overpad’ en hier ontstaat vaak een geschil over tussen buren. Maar wat houden deze toegangsperikelen nu werkelijk in? Ik probeer dit in het onderstaande artikel kort uit te leggen.

RECHT VAN overpad IS NIET ALTIJD EEN RECHT.

Maar juridisch zijn er allerlei vormen van toegang, die soms veel, soms weinig van elkaar verschillen. Soms is er slechts sprake van een rechtspretentie en bestaat er geen juridsiche basis om toegang te kunnen afdwingen.

Hieronder bespreek ik kort de juridische mogelijkheden. Wilt u er meer over weten? Volg dan de links of selecteer een mogelijkheid via het uitklapmenu onder het hoofdstuk Burenproblemen bovenaan de website.

Recht van overpad: OPENBARE WEG

Als een weg (en dat kan ook een waterweg zijn) openstaat voor iedereen (behoudens aangebrachte verbods- of  beperkingsborden), is het zeer wel mogelijk dat er sprake is van een openbare weg.
 
Voor het aangemerkt worden als een openbare weg is geen vereiste dat een overheid zoals gemeente, provincie of waterschap de eigenaar is van de ondergrond.
 
Die ondergrond kan heel wel van een non-overheidsorgaan zijn, zoals een particulier. Deze mag het openbare karakter van de weg niet zomaar opheffen, ook al loopt de openbare weg over zijn eigendom heen. In die  zin kan er dus sprake zijn van een eigendomsbeperking, omdat de grondeigenaar daarmee niet kan doen en laten wat hij wil
 
Recht van overpad
Recht van overpad: toegang tot iemand anders zijn stuk grond

Recht van overpad in vele vormen;

  • ERFDIENSTBAARHEID VAN WEG
    Een veel voorkomende vorm waarop een recht van overpad geregeld wordt is een erfdienstbaarheid van weg. Deze erfdienstbaarheden kunnen door vestiging, maar ook door verjaring ontstaan, hoewel dat laatste bij een recht van weg slechts zelden wordt aangenomen. Een erfdienstbaarheid van weg is de meest omvattende mogelijkheid om van een tracé gebruik te maken. Volgens de meest gangbare uitleg houdt dit recht ook in om met de auto te komen en te gaan over het dienende erf. Andere erfdienstbaarheden die betrekking hebben op toegang tot het perceel van het dienend erf zijn het recht van reed (agrarisch gebruik), het recht van veeleiding en het recht van voet- en kruipad. Erfdienstbaarheden zijn zakelijke rechten die de rechthebbende (de eigenaar van het heersende erf) tegenover een ieder geldend kan maken. Het enkele feit dat men eigenaar is van het heersende erf betekent dat men het recht heeft. Een aparte overdracht is niet nodig.

     

  • MANDELIGE WEG
    Een mandelige weg is een vorm van recht van overpad die minder vaak voorkomt, maar er bestaan mandelige bruggen en wegen.
    Meestal wordt dit geregeld door een projectontwikkelaar, die de toegang voor alle percelen ook goed wil regelen. Een mandelige weg moet namelijk middels een notariële akte gevestigd worden.

  • BUURWEG
    Een buurweg is een onder het oud BW (dat wil zeggen vóór 1 januari 1992) ontstaan recht van overpad om van een bepaald tracé gebruik te mogen maken. Het recht komt tot stand omdat de omliggende buren al dan niet stilzwijgend met de eigenaar van de weg zijn overeengekomen dat daarvan gebruik mag worden gemaakt. Het nieuwe recht respecteert deze oude rechten, maar verhindert wel dat deze vanaf 1 januari 1992 konden ontstaan. Het recht van buurweg vervalt, zodra het niet meer noodzakelijk is.

  • HET RECHT VAN NOODWEG
    Een enigszins met de buurweg vergelijkbare mogelijkheid (hoewel er zeker verschillen zijn) is het recht van noodweg. Indien een erf niet een behoorlijke uitgang over land of water heeft naar een openbare weg, kan de eigenaar van dat recht een beroep doen op het recht van noodweg. Op verzoek van die eigenaar kan de rechter dan een omliggend perceel aanwijzen, waarlangs het recht van noodweg uitgeoefend kan worden en daarbij de voorwaarden bepalen. De eigenaar van het niet goed ontsloten erf kan verplicht worden vooraf schadevergoeding te betalen of daarvoor zekerheid te stellen. Ook dit recht kan vervallen worden verklaard, zodra de noodzaak niet langer aanwezig is.

  • LADDERRECHT OF STEIGERRECHT
    Het ladderrecht (ook wel steigerrecht) genoemd geeft recht om onder bepaalde voorwaarden tijdelijk het erf van de buurman te mogen betreden. Als mogelijke basis voor een (tijdelijk) recht op toegang, kan deze vorm echter niet in het rijtje ontbreken.

  • PERSOONLIJK RECHT OP TOEGANG
    Een persoonlijk recht op toegang is een overeenkomst met de grondeigenaar om hier over heen te mogen gaan. De overeenkomst is uitgewerkt, zodra de persoon die het recht heeft, overlijdt of verhuist of zodra er aan een andere bepaalde voorwaarde niet meer voldaan wordt. Het persoonlijk recht is gekoppeld aan een persoon, een recht van erfdienstbaarheid is gekoppeld aan het perceel.

Heb jij een rechtsbijstand verzekering?

Weet je dat je dan recht hebt op een vrije advocaatkeuze?

Praat met just

maak direct een afspraak

Contact Form

Actueel

blog

Bouwen op de erfgrens
Erfdienstbaarheid

Bouwen op erfgrens

Bouwen op erfgrens – Bij het plannen van een bouwproject, zoals het bouwen van een schuur, aanbouw of uitbouw, kan het voorkomen dat je op

Lees verder »
recht van overpad
Burenproblemen

Wijziging opstalrecht

WIJZIGING DOOR DE RECHTER Ingevolge artikel 5:97 lid 1 BW jo artikel 5:104 lid 2 BW kan de rechter op vordering van zowel de grondeigenaar

Lees verder »

Praat met just

maak direct een afspraak

Contact Form

Heb jij een rechtsbijstand verzekering?

Weet je dat je recht hebt op een vrije advocaatkeuze?